درآمدهای شخصی اهل بیت(علیهم السلام) از چه راه هایی بوده است؟
منابع مالی اهل بیت علیهالسلام نوشته نورالله علیدوست خراسانی با مقدمه آیت الله جعفر سبحانی، توسط دانشگاه امام صادق(علیه السلام) در سال جاری منتشر شده است.
مباحث کتاب به فعالیتهای اقتصادی و منابع مالی ائمه معصومان(علیهم السلام) اختصاص دارد که طی آن، نگارنده ضمن معرفی برخی منابع مالی اهل بیت(علیهم السلام) نظیر خمس و انفال؛ درآمدهای شخصی آنان را بازگو میکند که با کوشش در امور اقتصادی کسب میگردید مانند فعالیتهای کشاورزی، باغداری، حفر قنوات، تجارت، بازرگانی و ... . همچنین منابع مالی پیامبر(صلی الله علیه و آله) و ائمه معصومین(علیهم السلام) منحصر به خمس و بیتالمال نبود و تا آنجا که میتوانستند از بیتالمال استفاده نمیکردند (با آن که حق استفاده داشتند) و در صورت استفاده با رعایت دقت و احتیاط بسیار شدید عمل میکردند.
کتاب از چهار فصل به شرح زیر تشکیل شده است:
فصل نخست با عنوان «مباحث مقدماتی»؛ اشاراتی دارد به نقش اقتصاد در زندگی بشر، نقش مسائل اقتصادی در شکل اخلاق جامعه و فقر اقتصادی. فصل دوم با عنوان «هدایا و کمکهای مالی اهل بیت(علیهم السلام)»؛ به دنبال پاسخگویی به سئوالات از قبیل اینکه پیامبر اسلام و اهلبیت او از چه طریقی نیازمندیهای مادی خویش را تأمین میکردند، آیا آنان صرفاً از بیتالمال استفاده میکردند؟ و آیا فعالیتهای اقتصادی از قبیل کشاورزی، دامداری و تجارت داشتند؟ کمکهای مالی آنان به نیازمندان از چه طریقی تهیه میشد؟ فصل سوم با عنوان «اموال خصوصی»؛ و فصل چهارم با عنوان «اموال عمومی»؛ به تشریح اموال خصوصی و اموال عمومی ائمه معصومان(علیهم السلام) اختصاص دارد.
درآمدهای شخصی اهل بیت(علیهم السلام) را میتوان به شرح زیر خلاصه نمود:
1. نحلهای که پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) در اختیار خاندان علی(علیه السلام) قرار داد مانند فدک و غیره.
2. هدایایی که مردم از پاکیزهترین و حلالترین اموال خود به حضورشان تقدیم میکردند.
3. درآمدهایی مه از طریق فعالیتهای کشاورزی، باغداری، حفر قنات و غیره عادیشان میشد.
4. تجارت و بازرگانی که به وسیله نمایندگان خود صورت میدادند.
منبع : انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام