رییس قطب تعمیق ایمان دینی و مبارزه با جریانها و فرق انحرافی دفتر تبلیغات اسلامی گفت: امروزه، جامعه با توجه به حجم وسیع هجمه­ها و تلاش گسترده رسانه­های معاند در رویارویی با هویت دینی، نیازمند تبیین مباحث معرفتی ناب تشیع است.     در صد و هفدهمین جلسه شورای پژوهشی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، راهکارهای افزایش هم­افزایی و تعاملات میان این پژوهشگاه و قطب تعمیق ایمان دینی و مبارزه با جریانها و فرق انحرافی دفتر تبلیغات اسلامی مورد بررسی قرار گرفت.   در این جلسه، حجت الاسلام والمسلمین نجف لک ­زایی «رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی»، هدف از…

در این مقاله سعی بر آن است پیرامون کتاب‌شناسی امام جواد علیه السلام مباحثی مطرح شود. امید است که چراغی باشد برای اهل تحقیق وعلم. مقاله ای از ناصرالدین انصاری قمی دریافت فایل

نویسندگان: جعفری، فاطمه؛ خوشدل روحانی، مریم؛ اترک، حسین منبع: مشرق موعود پاييز 1394، سال نهم - شماره 35 علمی-پژوهشی (حوزه علمیه) (‎22 صفحه - از 61 تا 82 )       چکیده: بحث از امامت به ویژه امامت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) یکی از مباحث مهم و اساسی در مذهب شیعه است، به گونه ای که آن چه شیعه را از دیگر مذاهب اسلامی متمایز می سازد، همان اعتقاد به تولد و وجود امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) است. یکی از مسئولیت های خطیر شیعیان، دفاع از این اعتقاد پایه ای است و یکی از راه های…

نویسندگان: حسین حسینیان مقدم احسان جعفری پور منبع: سخن تاریخ سال یازدهم پاییز و زمستان 1396 شماره 26 چکیده دوستی و پذیرش تفکر اهل بیت(علیهم السلام)، از گذشته های دور در شهرهای مختلف ایران تردیدناپذیر است. با اینکه در قرن سوم، فضای غالب ایران با جریان عمومی اسلامی همسو بود، اما رگه های تشیع در شهرهای مختلف ایران قابل توجه است. اندیشمندانی در این شهرها، مسائل روز خود را از امام می پرسیدند و مشکلات خود را مرتفع می کردند. نامه نگاری، از روش هایی متداول آن زمان و مورد استفاده یاران امام هادی(علیه السلام) برای بهره گیری از دانش…

ماه رجب، آغاز پرفضیلت‌ترین ماه‌های سال قمری است. ماه رجب  را «أَصَب» به مناسبت ریزش رحمت الهی می‌گویند و به مناسبت تعطیل شدن جنگ و قتال و حرمت و عظمت آن «اَصَمْ» نام‌گذاری کرده‌اند. ماه رجب، به دلیل برخورداری از مزایای گوناگون و توجه به ابعاد معنوی و مناسبت‌های آن، ماه معرفت، عبادت، ولایت، رسالت، شهادت، شرافت و عبودیت است و رجب به معنای باعظمت است. این ماه پربرکت نامهای دیگری نیز دارد؛ نام‌هایی مثل ماه آمرزش‌خواهی (شهرُ الاستغفار)؛ ماه تک (رَجَبُ آلفرد) به دلیل تنها واقع‌شدن و جدا شدن آن از سایر ماه‌های حرام؛ ماه سرشار (رَجَبُ الاَصَبّ) به…

چکیده این نوشتار ضمن اشارۀ کوتاهی به زندگانی حضرت امام محمد باقر علیه السلام (متولد اول رجب 57قمری)، شرایط سیاسی عصر حضرت، معرفی غالیان، عملکرد و رفتارهای علاة، و مبارزه حضرت علیه السلام را با غالیان باز گفته است.  1- ولادت نورانی ولادت حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) را، نخسین روز ماه رجب سال 57 هجری و عده ای از مورّخین در سوّم ماه صفر سال 58 هجری گفته اند. پدر بزرگوارش «امام علیّ بن حسین بن علیّ بن ابی‏ طالب علیهم السلام» معروف به سجّاد(علیه السلام) و مادرش «فاطمه» معروف به امّ عبدالله(دختر امام حسن مجتبی علیه السلام) است…

بانوى بانوان، حضرت زهرا(سلام الله علیها)، همچنان پس از گذشت قرن ها، براى همه بشریت به ویژه زنان و دختران "الگو"ست. روز ولادت او را به نام "روز زن" و "روز مادر" نام نهاده اند، تا همه زنان مسلمان و مادران نمونه، از فضایل و شایستگی هاى آن سرمشقِ خوبی ها، الگو بگیرند. جلوه هاى الگویى آن بانو، براى نسل امروز فراوان است. در جنبه هاى فردى و اجتماعى، عبادى و سیاسى، اخلاق و معاشرت، تربیت و خانه دارى، عبادت و بندگى، علم و دین آموزى و... مى تواند سرمشق ما قرار گیرد. اگر به این "آینه کمال" بنگریم، جلوه…

نویسنده: صفری فروشانی، نعمت الله منبع: پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی تابستان 1388 - شماره 28 (‎20 صفحه - از 3 تا 22 )       چکیده: گر‌چه امام رضا( (183ـ203ق) توانست از فضای به دست آمده عصر خود، به بهترین وجه استفاده نماید، اما ظهور جریانهای قدرتمند شیعی مخالف امام ع و مشغول شدن امام علیه السلام  به موضع‌گیری در برابر آنها، تا حد زیادی جلوی شتاب حرکت امام علیه السلام را گرفت.در یک گونه‌شناسی می‌توان این جریانهای درون شیعی را به غالیان، زیدیه، اسماعیلیه، فطحیه و واقفیه تقسیم کرد که به جز گروه اخیر، فرقه‌های دیگر قبل از…

از تبار دلیرمردان  بانوى وارسته، حضرت ام البنین، فاطمه، دختر حزام، فرزند خالد بن ربیعة بن كلاب است. مادر آن گرامى، لیلا و یا شمامه از خانواده سهل بن عامر بن مالك بن جعفر بن كلاب است كه همه پدرانش، از مردان شجاع و نامدار عرب در منطقه حجازند. همچنین جناب ام البنین با چند واسطه به عبد مناف، جد اعلاى رسول گرامى اسلام صلى الله علیه وآله، نسب مى رساند. [1] ابو الفرج اصفهانى نیز در مقاتل الطالبین از ایشان یاد كرده است. [2] به گواهى تاریخ؛ پدران و داییهاى ام البنین علیهاالسلام در دوران قبل از اسلام در ردیف دلیران…

نویسندگان: اسماعيلي مهران, نبي الهي ربابه   چکیده: اماميه در مباحث کلامي خود، بر 5 آيه اولي الامر، تطهير، ولايت، مودت و مباهله تاکيد دارند. بررسي تطبيقي تفاسير اماميه و زيديه از آغاز تا پايان عصر آل بويه در نيمه سده پنجم، از اين آيات و شناخت شباهت ها و تفاوت هاي تفسيري آنها، مساله اصلي اين مقاله است و دامنه آن به تفاسير ابوالجارود، مقاتل بن سليمان، قمي، حبري، فرات کوفي و شيخ طوسي محدود شده که در سه دوره اوليه (تا سال 150هجري)، مياني(تا پايان غيبت صغري در 329هجري) و پاياني(دوره آل بويه) طبقه بندي خواهد شد. در…

نویسنده: زینلی، غلامحسین منبع: شیعه شناسی پاییز 1385 - شماره 15 ISC (‎46 صفحه - از 135 تا 180 )       چکیده: حدیث دوات و قلم و ماجرای روز پنج‌شنبه، از فرازهای مهم تاریخ زندگی پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و از دلایل امامت و ولایت امام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام است. رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در آن روز، تصمیم داشت آنچه را که در طی حدود بیست سال در مورد امامت و خلافت علی علیه‌السلام و فرزندان ایشان به صورت شفاهی بیان داشته بود، به صورت سندی مکتوب درآورد تا تضمین‌کننده هدایت و وحدت امت اسلامی پس از ایشان باشد. اما…

نویسندگان: محمدرضا جباری, علی حسین پور منبع: تاریخ اسلام در آینه پژوهش - سال دهم - شماره دوم - پیاپی 35 - پاییز و زمستان 1392 چکیده: با رحلت غم‌بار رسول خدا (صلی الله علیه و آله) حوادث تلخ دیگری رخ داد که نوک اصلی پیکان این حوادث متوجه اهل‌بیت(علیهم السلام) رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بود. تجمع تعدادی از مهاجران و انصار در سقیفه، سرآغاز شکل‌گیری جریان انحراف مسیر خلافت بود؛ جریان اما به اینجا ختم نشد و پیامدهای آن، حتی در شکل هجوم به خانه برترین بانوی هستی و مصدومیت و سپس شهادتش بروز یافت. در…

نویسندگان: محمدیعقوب بشوی و ناصر رفیعی منبع: طلوع نور سال دهم زمستان 1390 شماره 38 چکیده: نویسنده کتاب صحیح بخاری در کتاب خود درباره برخورد حضرتفاطمه (سلام الله علیها) با ابوبکر، درباره حقوقش پنج روایت را آورده است که با بررسی دقیق این روایات، می‌توان علل و انگیزه اعتراض آن حضرت(سلام الله علیها) را علیه ابوبکر به دست آورد. در این روایات به صراحت درباره برخی مطالبات ایشان، همچون فئ فدک، حق ذی‌القربی، خمس، ارث و میراث پدری صحبت شده است. همچنین در پایان با تمسک به یک روایت، از جانشینی خلفا سخن به میان آمده است.  با توجه به…

نویسنده: بهشتی، احمد قبسات، پاییز 1386 - شماره 45 علمی-پژوهشی، (16 صفحه - از 5 تا 20) چکیده: هرچند فرقه‌های اسلامی در اصل مسئله نبوت،چندان اختلافی با یکدیگر ندارند، در موضوع امامت،اختلاف آن‌ها گسترده است.برخی به‌طور کلی امامت را انکار کرده‌اند،ولی بیشترشان نیز ضرورت آن را پذیرفته‌اند. اینان بر دو دسته‌اند:گروهی نصب امام را بر خدا واجب ندانسته‌اند ازهمین‌رو، ضرورتی نمی‌بینند که او معصوم و از هرجهت کامل باشد.شیعیان معتقدند امام باید معصوم و منصوب از طرف خدا باشد.در این نوشتار،با آرای فرهیختگانی همچون ابن سینا،سهروردی،صدر المتالهین،ابن عربی،مولوی،سید حیدر آملی و امام فخر رازی‌ آشنا می‌شویم.وی می‌گوید شیعهء امامیهء،قطب عالم…

نویسندگان:  آرش رجبی و سیده معصومه طباطبایی چکیده : گوهر معرفت به امام در یکی از روایاتی که هم از نظر لفظی و هم از نظر معنایی متواتر و مورد اتفاق فریقین است،‌ یعنی حدیث «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیّة» می‌تواند به عنوان عیاری برای سنجش میزان صدق و حقانیت رویکردها و مواضع انسان در طول تاریخ به شمار آید،‌ این مقاله با روش کتابخانه‌ای در گردآوری اطلاعات با شیوهٔ تحلیلی و توصیفی در تحلیل داده‌ها،‌ به تطبیق این حدیث بر مبنای مواضع و رویکردهای حضرت فاطمه زهرا (سلام اللّه علیها) مبادرت می‌ورزد و با…

نویسندگان: احمدوند، عباس؛ بهرامی، بهرام؛ غضنفری، سعادت؛ منبع: اسلام در آیینه پژوهش، پاییز 1389 - شماره 27 ، (12 صفحه - از 17 تا 28) چکیده: قیام توابین و مختار، با هدف خونخواهی امام حسین( انجام گرفت که رهبران آنها دیدگاه و روش‌های انقلابی متفاوتی داشتند؛ توابین بیشتر در پی جبران قصورشان در قبال قاتلان دشت طف بودند و معیار‌های دشواری برای جذب نیرو داشتند. از این‌روی، تنها راه تحقق هدف خود را جان‌فشانی دانسته، قائل به اصالت وسیله، هم‌پایة هدف بودند. دیدگاه مذهبی توابین و راه تحقق هدفشان، در جامعه آن روز کوفه اقبال عام نیافت و نتوانستند هدف…

نویسنده: سليميان خدامراد این نوشتار در پی بازنمایی یکی از دیدگاه های مربوط به پایان زندگی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است؛ دیدگاهی که به استناد برخی سخنان و روایات، پایان زندگی حضرت را «شهادت» دانسته است. این دیدگاه بر روایاتی مبتنی شده که به صورت کلی فرجام پیشوایان معصوم علیهم السلام را شهادت دانسته و نیز برخی سخنان که در باب چگونگی شهادت وی نکاتی به میان آورده اند. بررسی ها ضمن ناتمام دانستن این روایات و حکایات برای استدلال به شهادت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، با توجه به تفاوت های بنیادین بین دوران…

نویسندگان: جواد حسینی منبع: فرهنگ کوثر 1386 شماره 71 حضرت معصومه یا فرزند بلافصل امام موسی بن جعفر علیه السلام است که از مادری به نام نجمه خاتون زاده شده. القاب آن حضرت عبارت‌اند از: معصومه، کریمه اهل بیت، طاهره، حمیده، رشیده، تقیّه، مرضیّه، رضیّه، برّه، اخت الرضا(علیه السلام).[1] ولادت آن حضرت در اول ذیقعده الحرام 173ق در مدینه منوّره رخ داد.[2] او در 23 ربیع الاوّل 201 هجری وارد قم شد و بعد از هفده روز، در دهم رییع الثانی 201 در 28 سالگی دار فانی را وداع گفت. جایگاه ویژه حضرت معصومه(سلام الله علیها) در میان فرزندان موسی…

شاهزاده معظمه و بانوی مكرمه، مهین دخت هفتمین خورشید فلـك امامت، حضرت باب الحوائج موسی بن جعفر(علیه‌السلام)، به ستودگی صفات و روحانیت و عبادت و بزرگی منزلت و تقوا ممتاز بود. حـضـرت ولیه الله و صفیته، خاتون خلق جهان و ناموس خداوند عالمیان، عابده زاهده متقیه، عارفه كامله ستوده، مخدره معصومه، فاطمه، دخت گرامی امام موسی كاظم(علیه‌السلام) دارای مقامی عالی و منزلتی متعالی و شأنی رفیع و مكانی منیع است. مزار كثیرالانوارش در مـدینـه‌المؤمنین، شهر قم است و حرمش ملجأ زائرین و تمام مسلمین و مؤمنین و محل اجابت دعوات و بروز كرامات و خوارق عــادات بـوده و ثـواب زیارتش…

نویسنده: سید جواد حسینی امام حسن عسکری (ع) در دوره امامت، با گروه‌هایی روبه‌رو بودند که هر یک به‌نوبۀ خود، انحرافی عظیم در دین ایجاد می‌کردند؛ ازاین‌رو در برخورد با این‌گونه انحرافات، دو روش غیرمستقیم و مستقیم را پیش گرفتند و با تلاش وسیع علمی و پرورش شاگردان و همچنین توجیه و راهنمایی بزرگان شیعه در روش غیرمستقیم و برخورد با غلات، صوفیان، ثنویه و … در روش مستقیم و معرفی جانشین خود، از انحرافات بسیاری در دین جلوگیری کردند. متن کامل مقاله